Yaşlılık İlkeleri

Bağımsızlık

- Yaşlı bireyler; beslenme, barınma, giyim gibi temel gereksinimlerini karşılamak ve sağlık bakımından yararlanmak için yeterli gelire sahip olmalıdır. Bu gereksinimlerini karşılayabilmeleri için ailelerinden ve toplumun her kesiminden destek almalıdır.

- Yaşlı bireyler gereksinimlerini karşılama konusunda kendi kendilerine yardımcı olabilmeleri yönünde desteklenmelidir. Gelir getirici bir işte çalışabilmeli ya da toplumdaki diğer gelir getirici faaliyetlerden yararlanmalıdır.

- Yaşlı bireyler emeklilik yaşının belirlenmesi ve emeklilik koşullarının tanımlanmasında söz sahibi olmalıdır.

- Yaşlı bireyler yaşlarına, yeteneklerine uygun eğitim ve öğretim programlarına sahip olmalıdır.

- Yaşlı bireyler; bireysel tercihlerine uygun, güvenli bir çevrede yaşamalı ve bu çevre onlara kapasitelerini geliştirebilecek fırsatlar sunmalıdır.

-  Yaşlı bireyler mümkün olduğunca uzun süre kendi evlerinde ya da aile ortamında yaşamalıdır.

Katılım

- Yaşlı bireyler toplumla ilişkilerini sürdürmeli refah düzeylerini doğrudan etkileyecek politikaların hazırlanması ve uygulanması aşamalarına aktif bir biçimde katılmalıdır.

- Yaşlı bireyler bilgi ve becerilerini genç kuşaklar ile paylaşmalı, topluma hizmet etmek için çeşitli fırsatlar geliştirebilmelidir.

- Yaşlı bireyler kendi ilgi ve yeteneklerine uygun etkinliklerine gönüllü olara katılımda bulunmalı ve hizmet edebilmelidir.

Bakım

- Yaşlı bireyler aile ve toplum tarafından desteklenmeli, ihtiyacı olanlara uygun bakım hizmetleri verilmelidir.

- Yaşlı bireyler o toplumun kültürel değerler sistemine uygun bir biçimde korunmalı ve gözetilmelidir.

- Yaşlı bireyler asgari düzeyde fiziksel, zihinsel ve ruhsal iyiliği kazandıracak ve sürdürecek sağlık bakımına sahip olmalıdır.

- Yaşlı bireyler yaşamlarını kendi başlarına sürdürebilecekleri, gereksinim duyduklarında korunabilecekleri ve bakılabilecekleri çeşitli sosyal hizmetlere ve yasal düzenlemelere sahip olmalıdır.

- Yaşlı bireyler insana yakışır ve güvenli bir ortamda, sosyal ve zihinsel yönden desteklenecekleri, kendilerini geliştirebilecekleri, koruma ve rehabilitasyon hizmeti alabilecekleri, uygun kurumsal bakım modellerinden yararlanmalıdır.

- Yaşlı bireylerin bir huzurevi ya da rehabilitasyon merkezinde yaşamaları durumunda; ihtiyaçları, inançları, haysiyetleri, özel yaşamları, bakımları ve yaşam biçimleri hakkında kendi kararlarını vermeleri konularında tam olarak saygı görmelidir. İnsan haklarından ve temel özgürlüklerinden tam olarak yararlanmalıdır.

Kendini Gerçekleştirme

- Yaşlı bireylere potansiyellerini (yetenek ve becerilerini) tam olarak gerçekleştirebilecek fırsatlar yaratmalı, var olan uygulamalardan yararlanması sağlanmalıdır.

- Yaşlı bireyler toplumun eğitim ve kültür etkenliklerine aktif olarak katılabilmelidir.

İtibar

- Yaşlı bireyler itibar görmeli ve güven içerisinde yaşamalı, sömürüden, fiziksel ya da zihinsel istismardan uzak tutulmalıdır.

- Yaşlı bireyler hizmetlerden yararlanırken; yaş, cinsiyet, ırk, etkin köken, özür durumu ya da diğer konumları nedeniyle bir ayırım görmemelidir.

- Yaşlı bireylerin gelir durumları belirleyici bir unsur olmamalı, gelir düzeyinden bağımsız olarak gereksinimleri karşılanacak şekilde uygun hizmetlerden yararlanmalıdır.

Yaşlılar ve Kalkınma

Toplum ve Kalkınma Sürecine Aktif Katılım

- Yaşlıların sosyal, kültürel, ekonomik ve politik katılımlarının tanınması.

- Yaşlıların karar verme sürecinin bütün aşamalarına katılımının sağlanması.

İş ve Yaşlanan İşgücü

- Çalışmak isteyen bütün yaşlılar için istihdam olanakları.

Kırsal Kesimde Kalkınma, Göç ve Kentleşme

- Kırsal kesimde yaşam koşullarının ve alt yapının iyileştirilmesi.

- Yaşlıların kırsal kesimde toplum tarafından dışlanmasının engellenmesi

- Yaşlı göçmenlerin yeni toplumlara katılımı

Bilgiye Erişim, Eğitim ve Öğrenim

- Öğrenim, eğitim ve eğitimin yenilenmesi olanaklarından olduğu kadar mesleki rehberlik ve yerleştirme hizmetleri ile ilgili yaşam boyu fırsat eşitliği.

- Bütün yaş gruplarındaki bireylerin, yaşla kazanılmış deneyimlerin yararları göz önüne alınarak kapasite ve danışmanlığından yararlanma.

Kuşaklar Arası Dayanışma

- Kuşaklar arasında eşitlik ve dayanışmanın güçlendirilmesi

Yoksulluğun Ortadan Kaldırılması

- Yaşlılarda yoksulluğun azaltılması

Gelir Güvenliği, Sosyal Koruma/Sosyal Güvenlik ve Yoksulluğun Önlenmesi

- Bütün çalışanlara yönelik, uygun olan durumlarda emekli maaşları, özgürlük sigortası ve sağlık güvencesi dâhil olmak üzere, temel sosyal koruma / sosyal güvenlik sağlanabilmesi için programlar
geliştirilmesi.

-Bütün çalışanlara yönelik özellikle sosyal ve ekonomik olarak dezavantajlı gruplara yeterli asgari gelir sağlanması.

Acil Durumlar

- Doğal afetler ile diğer acil durumlar sırasında ve sonrasında yaşlıların beslenme, barınma, tıbbi bakım ve diğer hizmetlerinden eşit olarak yararlanma.

- Acil durumlardan sonra toplumların tekrar kurulması, yeniden yapılanması ve sosyal dokunun düzenlenmesi yönünde yaşlıların katkılarının artırılması.

Yaşlılıkta Sağlık Ve Refahın Sağlanması

Yaşam Boyu Sağlığın Geliştirilmesi ve Refah

- Yaşlılık döneminde, hastalık ve bağımlı kalma riskini artıran faktörlerin birikmiş etkilerinin azaltılması.

- Yaşlılık döneminde hastalıkları önlemek için politikaların geliştirilmesi

- Bütün yaşlılar için gıda maddelerine ulaşımın ve yeterli beslenmenin sağlanması

Evrensel ve Eşit Olarak Sağlık ve Bakım Hizmetlerine Ulaşımının Sağlanması

- Yaşlıların sağlık ve bakım hizmetlerine evrensel ve eşit olarak ulaşımının sağlanması için dil farklılıkları dâhil olmak üzere yaş, cinsiyet ya da herhangi bir nedene dayalı sosyal ve ekonomik
eşitsizliklerin ortadan kaldırılması

- Yaşlıların gereksinimlerinin karşılanması ve sürece katılımlarının teşvik edilmesi için temel sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi.

- Yaşlıların gereksinimlerini karşılamak için sağlık ve bakım hizmetlerinde sürdürebilirliğin sağlanması.

- Yaşlıların temel sağlık ve uzun süreli bakım hizmetlerinin güçlendirilmesi ve kalkınma sürecine katılması.

Yaşlılar ve HIV/AİDS

- Hem kendi enfekte olan hem de enfekte ya da hasta olan ailebireylerine bakan yaşlıların sağlıkları üzerinde HIV/AİDS etkisinin değerlendirilmesi,

- Kendisi HIV/AİDS olan veya HIV/AİDS olan bireylere bakan yaşlıların yeterli düzeyde bilgilendirilmesi, bakım becerileri konusunda eğitilmesi, tedavi, tıbbi bakım ve sosyal destek sağlanması,

- HIV/AİDS dahil olmak üzere kronik hastalıkları olan çocuklarının bakımını üstlenen ve torunlarına ebeveynlik yapan yaşlıların kalkınmaya katkılarının kavranması ve geliştirilmesi

Bakım Verenlerin ve Sağlık Çalışanlarının Eğitimi

- Yaşlıların gereksinimleri konusunda sağlık çalışanlarının ve bakım veren diğer bireylerin bilgilendirme ve eğitim olanaklarının sağlanması

Yaşlıların Ruh Sağlığı Gereksinimleri

- Korumadan erken tanı ve tedaviye değişen çeşitli ve çok yönlü ruh sağlığı hizmetlerinin geliştirilmesi, yaşlılarda ruh sağlığı sorunlarının çözümlenmesi ve tedavi hizmetleri.

Yaşlılar ve Yeti Yetersizliği

- Yaşam boyu fonksiyonel kapasitenin en üst düzeyde sürdürülmesi ve yetki yetersizliği olan yaşlıların tam katılımının sağlanması

Olanaklar Sunan, Destekleyici Ortamların Sağlanması

Konutlar ve Yaşanan Ortamlar

- Yaşlılar için ekonomik olarak karşılanabilir konut olanakları ve bireysel tercihler de göz önüne alınarak bireylerin toplum içinde "kendi ortamlarında yaşlanmasının teşvik edilmesi.

Yaşlılar ve Kalkınma Raporu

Yaşlıların toplum ve kalkınma sürecine aktif katılımları, iş ve yaşlanan iş gücü, kırsal kesimde kalkınma, göç ve kentleşme, bilgiye erişim, eğitim ve öğrenim, kuşaklar arası dayanışma ve yoksulluğun ortadan kaldırılmasına ilişkin mevcut durum analizleri ve gerçekleştirilecek eylemleri içermektedir.

“Yaşlılıkta Sağlık ve Refahın Sağlanması Raporu”

Yaşam boyu sağlığın geliştirilmesi ve refahın arttırılması, sağlık ve bakım hizmetlerine tam erişimin sağlanması, yaşlılar ve HIV/AİDS, bakım verenlerin ve sağlık çalışanlarının eğitimi, yaşlıların ruh sağlığı gereksinimleri, yaşlılar ve yeti yetersizliğine ilişkin mevcut durum analizi yapılarak hedefler belirlenmiş ve gerçekleştirilecek eylemleri içermektedir.

“Olanaklar Sunan, Destekleyici Ortamların Sağlanması Raporu”

Yaşlılar için konutlar ve yaşanan alanlara yönelik Türkiye’nin mevcut durumu, yaşlı bakımı ve bakım hizmeti verenlerin desteklenmesi, yaşlı istismarı ve ihmali ile yaşlanmaya bakış açısına ilişkin mevcut durum analizleri ve gerçekleştirilecek eylemleri içermektedir.

1 Ekim Dünya Yaşlılar Günü’nün yaşlanma sorununa küresel, ülkemizde kutlanan 18-24 Mart Yaşlılar Haftası’nın yaşlanma sorununa yerel düzeyde farkındalık kazandırma amaçlı olduğu bilinmektedir.

Yaşlılarınıza Bakıcılar
Yaşlı ve hastalarınızın özelliklerini tanıyabilen, günlük bakımlarını yapabilecek, gerekli egzersizler ile hasta ihtiyaçlarına cevap verecek alanda uzman bakıcılar.

Yaşlı Bakıcısı Çalışma Şekli Yatılı:
 Yatılı tam zamanlı haftada bir gün 24 saat izin kullanırlar aile ile yapılan anlaşma gereği hafta içi veya hafta sonu izin kullanılır.

Yaşlı Bakıcısı Hizmet Tanımları
• Yaşlı ya da hastanın ihtiyaçlarını belirleme
• Günlük yeme-içme, egzersiz ve yatak içi bakımının yapılması,
• İlaç ve beslenme desteğinin eksiksiz en uygun şekilde yapılması,
• Yaşlı ve hastanın moral ve motivasyonunu anlayabilme ve destek olabilme,
• İlk yardım bilgisine sahip olmaları

Yaşlı Bakıcısı Çalışma Şekli Gündüzlü:
Günde 8 veya 9 saat çalışırlar – Cumartesi ve Pazar izin kullanırlar