Evde Yaşlı Bakım Hizmeti

Toplumsal yaşamın tehdidi altında savunmasız kalan yaşlıların korunması, kollanması, bakılması ve desteklenmesi gereğinden hareketle geliştirilen “toplum temelli bakım” ve “yerinde yaşlanma” kavramlarının ortak yönü (kısaca);

Yaşlının çevresiyle ilişkisini güçlendirerek yaşamını alıştığı ortamda sürdürebilmesi için gereksinimlerini karşılayarak toplumsal yaşama dâhil olması için çaba harcamak ve tıbbi bakımını desteklemek olduğu söylenebilir.

Tüm dünyada yaşlı bakımının toplum olanaklarıyla desteklenmesi amaçlı hizmetlerin sınırları çok geniş olup, her ülkede değişik şekilde çeşitlendirilmiş olsa da; en yaygın olanı evsel bakımdır.

Evsel Bakım

Yaşlının Aile İçinde Bakım Biçimi

Yaşamını evde tek başına, yakınlarıyla ya da bakıcısıyla sürdüren yaşlının bakım kalitesini;

- Kişilik özellikleri,
- Durumunu kabullenme düzeyi,
- Evin fiziki koşulları,
- Ailesinin yaşlıyı ve durumunu kabullenme düzeyi,
- Yaşlı ve ailesinin sosyo-ekonomik durumu ile entelektüel düzeyi,
- Yaşlıya gerektiğinde refakat edilme durumu,
- Yaşlının olumsuz duyguları (terk edilme, ümitsizlik, yalnızlık, sevgisizlik vb.)
- Depresyon durumu, intihar eğilimi, ölüm kaygı düzeyi,
- Stresle baş etme durumu etkilemektedir.

Yaşlının sadece kişisel bakım hizmetleri (banyo yaptırılması, tuvalet ihtiyacını gidermesi ve temizliğine yardım edilmesi, burun - kulak – diş (protez de) - el- yüz - ayak temizliğinin yapılması, tırnak kesilmesi, saç taranması, sakal tıraşı yapılması, istenmeyen tüylerin temizliği, giysilerini değiştirilmesi, odasının temizlik ve düzeninin sağlanması, yatağının temizlenmesi ve düzeltilmesi) bile, en az bir kişi gerektirdiğinden yaşlıyı sürekli izleyip destekleyen, zamanını yöneten, tüm gereksinimlerini ve güvenliğini sağlayan kişi –hele bir de ev ve ailenin de tüm sorumluluğunu taşıyorsa- bu yükün altında ezilebildiğinden, yaşlı, yaşlıya bakım verenlerin ve ailesinin çok yönlü desteklenmesi önem kazanmaktadır.

Bakım Gereksinimi Olan Yaşlıya;

“Kendi (alıştığı, hakim olduğu, kendini güvende ve özgür hissettiği, anılarının olduğu) evinde yaşamını bağımsız olarak sürdürebilmesi ve yaşam kalitesini arttırmak amacıyla farklı meslek elemanlarından (Doktor, Hemşire, Sosyal Hizmet Uzmanı, Psikolog, Fizyoterapist, Diyetisyen, Bakım Elemanı ve diğer görevliler) oluşan bir ekibin sürekli / süreli olarak, kapsamlı ve organize şekilde koruyucu, önleyici, tedavi edici hizmet (psiko-sosyal , fizyolojik - tıbbi destek, sosyal hizmet) sunulması” olarak tanımlanan “evsel bakım” hizmetleri, sağlık ve sosyal hizmet kuruluşlarında gündüzlü ya da evinde yaşayanlara ev içi ve ev dışında verilir.

Tüm dünyada yaşlılara yönelik en yaygın hizmet türü olan ve dışarıdan profesyonellerle desteklenen evsel bakım hizmetleri genellikle;

- Yardım (Bakım Elemanı; Temizlik, yemek yapımı, çamaşır, ütü, alışveriş, fatura takibi, sosyal- psikolojik destek vb)

- Takip; (Hemşire = Bakım- tırnak kesimi, tıraş, banyo- beslenme vb.)
- Sağlık hizmeti; (Profesyonel sağlık ve yardımcı sağlık personeli= Tıbbi bakım, hemşirelik, fizyoterapi hizmetleri, hastalandığında izlenmesi)

- Süreli bakım; (Hemşire/ bakım eleman = Geçici süreyle 24 saatlik bakım)
- Yemek servisi; (Eve günde üç öğün sıcak yemek götürülmesi.)
- Telefonla yardım; (Evden, özel telefon hattı aracılığıyla Tele-Yardım Merkezinden acil durumlarda yardım istenmesi. Aileye ulaşma, eve doktor, ambulans itfaiye, yönlendirilmesi)

- Ev bakım-onarım hizmeti (Küçük onarım işleri ve bakım hizmeti) vb. şeklinde çeşitlendirilmiştir.

Yaşlının kendi evinde bağımsız yaşam sürdürebilmesi için ev dışından psiko-sosyal, fizyolojik - tıbbi destek, sosyal hizmet ve diğer hizmetleri alması, bakım verenler ile aile üyelerinin profesyonellerce eğitilmesi gerekir. Evde bakım hizmeti; yaşlının yaşam kalitesini ve bakım verenlerin yararlılık payı arttırır.

Kaynak; http://www.sosyalhizmetuzmani.org/yasliihtimamister2.htm

Yaşlılarınıza Bakıcılar
Yaşlı ve hastalarınızın özelliklerini tanıyabilen, günlük bakımlarını yapabilecek, gerekli egzersizler ile hasta ihtiyaçlarına cevap verecek alanda uzman bakıcılar.

Yaşlı Bakıcısı Çalışma Şekli Yatılı:
 Yatılı tam zamanlı haftada bir gün 24 saat izin kullanırlar aile ile yapılan anlaşma gereği hafta içi veya hafta sonu izin kullanılır.

Yaşlı Bakıcısı Hizmet Tanımları
• Yaşlı ya da hastanın ihtiyaçlarını belirleme
• Günlük yeme-içme, egzersiz ve yatak içi bakımının yapılması,
• İlaç ve beslenme desteğinin eksiksiz en uygun şekilde yapılması,
• Yaşlı ve hastanın moral ve motivasyonunu anlayabilme ve destek olabilme,
• İlk yardım bilgisine sahip olmaları

Yaşlı Bakıcısı Çalışma Şekli Gündüzlü:
Günde 8 veya 9 saat çalışırlar – Cumartesi ve Pazar izin kullanırlar